19/08/2025 | 68 lượt xem
Từ ngàn đời nay, người Việt luôn tin rằng ngoài thế giới hữu hình mà ta đang sống, còn tồn tại một thế giới vô hình song hành. Niềm tin vào thế giới tâm linh ấy đã hun đúc nên hệ thống tín ngưỡng, phong tục, lễ hội, cũng như những quan niệm về điềm báo. Trong đó, “điềm báo mạt thế” thường được xem là những dấu hiệu tin tức bất thường từ thiên nhiên, xã hội hay giấc mơ, mang ý nghĩa cảnh tỉnh về sự hỗn loạn, suy tàn của trật tự hiện tại.
Trong văn hóa dân gian Việt Nam, con người luôn gắn bó mật thiết với thiên nhiên. Bất kỳ biến động nào của thời tiết, mùa màng, hay sự bất thường trong đời sống xã hội đều được quy chiếu sang ý nghĩa tâm linh. Người xưa tin rằng thần linh, tổ tiên có thể gửi gắm thông điệp thông qua các hiện tượng đó, nhằm cảnh báo về những sự kiện trọng đại, thậm chí là ngày tận cùng của một thời kỳ.
Người xưa quan niệm đây là sự trừng phạt của trời đất trước những hành động sai trái, tham lam hay sự bất hòa trong xã hội. Ngoài ra điềm báo dơi bay vào nhà là điềm gì cũng được quan tâm nhiều.
Những trận dịch lớn từng được coi là điềm gở, báo hiệu sự suy yếu của một triều đại hay sự “thử thách” mà nhân loại phải đối mặt. Từ dịch tả, dịch cúm gia cầm, đến đại dịch COVID-19 gần đây đều được dân gian gắn liền với dự cảm bất an.
Đao binh nổi dậy, thảm cảnh chết chóc, sự chia cắt cộng đồng được xem là dấu hiệu mạt vận. Người dân khi chứng kiến cảnh nước mất nhà tan thường liên tưởng tới ngày “tận thế” của một giai đoạn lịch sử.
Tất cả những điều này đều được xem như tín hiệu bất thường, gợi liên tưởng tới điềm báo mạt thế.
Theo dân gian, những dấu hiệu ấy không đơn thuần chỉ để gieo rắc nỗi sợ, mà còn mang giá trị cảnh tỉnh. Đó là lời nhắc nhở con người cần:
Nói cách khác, “điềm báo mạt thế” vừa mang tính răn đe, vừa ẩn chứa thông điệp hướng thiện.
Ranh giới giữa tín ngưỡng và mê tín rất mong manh.
Do đó, khi gặp những hiện tượng bất thường, ta không nên vội gán ghép thành “điềm báo mạt thế”, mà cần tỉnh táo, kết hợp góc nhìn khoa học để lý giải.
Xem thêm: Bọ hung bay vào nhà là điềm báo may mắn hay tai ương?
Xem thêm: Bướm bay vào nhà khi có tang có ý nghĩa gì theo dân gian?
Trong văn hóa dân gian Việt Nam, những “điềm báo mạt thế” phản ánh sự nhạy cảm của con người trước thiên nhiên và biến động xã hội. Dù mang màu sắc huyền bí, chúng cũng chứa đựng giá trị nhân văn sâu sắc: khuyến khích sống thiện, bảo vệ môi trường và duy trì sự cân bằng. Tuy nhiên, thay vì sa vào mê tín, chúng ta nên tiếp cận bằng tinh thần tỉnh táo, kết hợp giữa niềm tin truyền thống và kiến thức khoa học để có cái nhìn toàn diện, khách quan hơn.
